[ Pobierz całość w formacie PDF ]
vas esti utile, sed forbruligi la vilaon de la Impresario
utilas al nenio.
Mi lasis lin paroli, çar li ne povis ne paroli.
Ne temas pri kura¸o, çu vi komprenas? Scarpone
kredu, ke mi timas, sed tute ne temas pri kura¸o. Se
ekzistus motivo endan¸erigi la vivon por laborenspezi
iom pli ol la aliaj, mi ne hezitus fari tion. Mi sentas en mi
la forton por fari tion, kion neniu homo antaûe kapablis,
çu vi komprenas? Morgaû oni donos al ni laboron kaj
kiam mi laboros, vi miros, la aliaj miros kaj la in¸enieroj
miros . . .
Kiel oni ordigus la enterigon de Teofilo? mi deman-
dis, por ke li çesigu la parolfluon. Sed tio malplaçis al li.
Sed ne temas pri kura¸o, mi certigas al vi, respon-
dis Berardo. Nek pri forto. Çu la Impresario uzis perfor-
ton kontraû ni? Tute ne! La Impresario ne uzis perfor-
ton kontraû ni, nek kura¸on, nek forton, sed ruzon. Per
¸i li akiris la rivereton. Li eç ne prenis ¸in, sed la fonta-
192
FONTAMARA
eLIBRO
maranoj donis ¸in al li. . . Antaûe ili subskribis petskri-
bon al la registaro, poste akceptis la artifikon pri tiuj du
trikvaronoj kaj la artifikon pri la dek lustrumoj . . . Kion
devis fari la Impresario? Li agis korekte laûle¸e kaj en
siaj interesoj . . .
Koncerne tiun punkton liaj ideoj tre ÿan¸i¸is.
Estas certe, ke la prezo de la tero multe malalti¸os,
li poste aldonis, malkaÿante per tio siajn sekretajn pen-
sojn.
Sen rivereto la tero devos malpli valori kaj ÿan¸i kul-
turadon . . .
Li jam sciis sur kiun terpecon li metos la manojn çe la
reveno.
Matene de la kvina tago ni iris al la labordona ofice-
jo por akiri laboron.
El kiu provinco vi venis? oni demandis al ni.
El provinco Aquila, ni respondis.
En tiu kazo vi turnu vin al la oficejo de Aquila, oni
diris al ni.
Kie estas la oficejo de Aquila? ni demandis.
La oficisto rideksplodis. Li transportis nian demandon
al siaj kolegoj kaj la mokrido traflugis la tutan oficejon.
Post kiam oni rekvieti¸is kaj la oficisto sekigis la okulojn,
kiuj bani¸is en larmoj pro tro multa ridado, li klarigis al
ni:
La oficejo de Aquila estas en Aquila . . .
193
FONTAMARA
eLIBRO
Sed ni tute ne deziris rondvoja¸i tra tuta Italio.
Ni vidis jam sufiçe da oficejoj, diris Berardo energie.
Ni iris al Romo, por ke oni sendu nin al iu laboro, sed
ne por suriri la kalvarian vojon.
Tamen la kalvaria vojo ankoraû ne fini¸is.
En la gastejo La bona rabisto lo¸is advokato el Ab-
ruzzo, kavaliro don Achille Pazienza. Nun ni turnis nin
al li kaj la sekvintan tagon, la sesan de nia restado en
Romo, li invitis nin en sian dormoçambron tuj apud nia
kaj simila pro la mallumo, malgrando, malordo kaj mal-
puro. Ni trovis don Achille Pazienza etendita laû sia tuta
longo sur la lito: li estis malsaneta maljunulo kun barbo
dektaga, flavaj vestoj, blanktolaj ÿuoj, pajla çapelo sur la
kapo, bronza medalo sur la brusto kaj ligna dentpurigilo
en la buÿo. Li surmetis tiujn ornamaîojn por akcepti nin.
Sub la lito ni vidis noktovazon plenan de urino.
La konsulto kostos dek lirojn, diris don Pazienza al
ni.
Ni konsentas, mi respondis impulse.
Dek lirojn antaûpagotajn, diris la kavaliro. Ni donis
al li dek lirojn.
Po dek liroj por persono, li plu diris. Ni donis an-
koraû dek lirojn.
La kavaliro eliris la liton kaj malaperis el la çambro,
dirante nenion. Ni aûdis lin tusanta en la koridoro. Poste
ni aûdis la tusadon malrapide malsupreniranta la ÿtupa-
194
FONTAMARA
eLIBRO
ron. Kelkajn minutojn ¸i restis en la tereta¸o, kie spio-
nis la bona rabisto, eliris sur la straton kaj muti¸is en la
kontraûa trinkejo.
Ni devis atendi preskaû plenan horon, antaû ol la tu-
sado reaûdi¸is, transversis la straton, malrapide kaj pene
supreniris la ÿtuparon. Çe la pordo la kavaliro iom hezi-
tis, envenis, îetante sur la liton pecon da pano, duonan
kolbason kaj duonplenan botelon da ru¸a vino.
Via afero estas malluma, diris kavaliro Pazienza,
repreninte sian horizontalan pozicion, kvankam ni an-
koraû ne rakontis al li, kial ni venis.
Kiom da mono vi posedas ankoraû? li demandis
post paûzo, longe meditinte.
Ni metis çion, kio al ni restis, inkluzive la kuprajn mo-
nerojn, en la çapelon de Berardo kaj kalkulis proksimu-
me dek kvar lirojn.
Via afero estas sensignifa kaj malespera, ju¸is la
seniluziigita kavaliro.
Post nova medito li demandis al ni:
Çu ne estus eble, venigi el Fontamara pli da mono?
Certe, respondis tuj Berardo, konvinkita pri la malo.
Kaj kelkajn kokinetojn? Kaj iom da froma¸o? iom da
mielo kontraû la tusado? aldonis la kavaliro.
Certe, rapidis respondi Berardo, kiu dum sia tuta
vivo ankoraû neniam vidis mielon.
195
FONTAMARA
eLIBRO
Via afero iom klari¸as, diris kavaliro Paaenza al ni
kun lar¸a çevala rideto, montrante tridekon da flavaj
dentoj.
Nur nun Berardo rakontis nian aferon.
La kavaliro ekstaris, serçis bastonon, kiu aspektis kiel
[ Pobierz całość w formacie PDF ]