[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ON WIÓDA SWÓJ NARÓD
W WOJNIE NEZPERSÓW W 1877 ROKU
%7Å‚YA OKOAO 60 LAT
UMARA 21 WRZEZNIA 1904 ROKU
37. MOJE OSTATNIE SAOWA
Tak oto ja, Biegnący Aoś, bliski towarzysz Wodza Józefa, chociaż o dwadzieścia lat
młodszy niż on, kończę pisanie dziejów narodu Nezpersów i jego ostatniego wielkiego
wodza. Kochaliśmy go wszyscy, był nam ojcem, bratem i serdecznym doradcą. Naród nasz
nigdy nie prowadził wojen z białymi ludzmi, poza tą jedyną, narzuconą nam przez
zaborczych Amerykanów, tragiczną i straszną.
Jakkolwiek Wódz Józef, Hejnmot Towialaket, Grom nad Górami, odszedł z tego
świata, pamięć po nim pozostała. Nawet władze amerykańskie dziesiątki lat pózniej uznały za
wskazane, by jego imieniem na wsze czasy nazwać wiele geograficznych obiektów: tam
wodnych, jak na przykład Tamy Wodza Józefa" na rzece Kolumbii, także jezior, rzek, gór,
parków, nawet osiedli o rdzennie białej ludności.
Koniec
Przypisy:
* Wiadomość Biegnącego Aosia o tych lewistońskich saloonach niechętnych psom i
Indianom pochodzi z pierwszych lat XX wieku, kiedy Biegnący Aoś spisywał swe
wspomnienia. Ale oto zachodnioniemiecki tygodnik Der Spiegel w numerze z dnia 26
listopada 1979 roku donosi na stronie 202 w artykule pod tytułem Drugie umieranie Indian,
że demonstrowanie wrogiej pogardy Amerykanów względem Indian do dziś nie ustało.
Przykład: Dewitt Dillon, wykształcony Indianin ze szczepu Wron, nie może zapomnieć
doznanej obelgi, gdy w mieścinie Hardin w stanie Montana nie wpuszczono go jako
Indianina do gospody Cafe Pastime . Afisz na drzwiach wieścił tak samo jak przed
kilkudziesięciu laty w Lewiston: No dogs and Indians allowed .
I to w połowie dwudziestego wieku.
* Ciekawe są perypetie wrażeń odniesionych z owych walk amerykańsko indiańskich na
żywo przez Henryka Sienkiewicza. W roku 1876 przejeżdżał on przez całe Stany
Zjednoczone do Kalifornii i jakkolwiek podziwiał pionierską tężyznę społeczeństwa
amerykańskiego, nie ukrywał swej szczerej sympatii dla walczących o swą wolność Indian.
Widział także okrutną, wręcz maniacką nienawiść większości Amerykanów do czerwonej
rasy, zwłaszcza gdy w czerwcu 1876 roku Sjuksowie zadali wojskom pod wodzą generała
Custera dotkliwą klęskę.
Ale już w 1877 roku, po dwunastu miesiącach przebywania w Kalifornii wśród
Amerykanów, Sienkiewicz mimo woli jak gdyby przesiąkł wrogą propagandą amerykańskiej
prasy. W swej korespondencji do Polski z tego roku już pisał o zaciętych walkach w Idaho
Między strasznym pokoleniem Przekłutych Nosów a wdzierającymi się w ich posiadłości
pionierami i że ... wódz Biały Ptak (White Bird) ubroczył już po rękojeście swe wojenne
siekiery we krwi mężczyzn, kobiet i dzieci... (Henryk Sienkiewicz Listy z podróży do
Ameryki. Warszawa 1956, s. 437). Jakże silny musiał być napór kłamliwej prasy
amerykańskiej, skoro nawet Henryk Sienkiewicz, wówczas trzydziestojednoletni, tak wtedy
uległ tym nastrojom.
WSTP ...............................................................................1
1. JA, BIEGNCY AOZ........................................................3
2. POMOCNI NEZPERSOWIE............................................ 5
3. MANIFEST DESTINY..................................................... 7
4. ZAOTO, ZIEMIA I KREW............................................. 10
5. GROyNI SSIEDZI........................................................12
6. STÓJCIE, BO STRZELAM! .......................................... 15
7. KABICE SI CHMURY............................................ 18
8. SUROWY GENERAA..................................................... 20
9. BDZIE WOJNA............................................................. 22
10. KOSA NA KAMIEC...................................................... 24
11. SKD TA BITNOZ?.................................................... 28
12. JAK POWSTAAA BALLADA....................................... 29
13. CZY%7Å‚BY W KLESZCZACH? O NIE!........................... 31
14. SZARPANINA W IDAHO............................................. 33
15. NIEUCHWYTNY, A %7Å‚DLISTY.................................. 38
16. SZPIEG CZY NIE SZPIEG?........................................... 42
17. PRZYJAZNY DZIENNIKARZ W MONTANIE............ 46
18. STRASZNY CIOS...,....................................................... 50
19. POZCIG HOWARDA ZATRZYMANY......................... 54
20. FANTASTYCZNA SZANSA - STRACONA................. 58
21. ZASADZKA W LEZNYM KANIONIE.......................... 63
22. CZERWONY LIS ZNÓW WYSTRYCHNA................ 65
23. HANIEBNA ZDRADA.................................................... 68
24. LOS BANDY MORDERCÓW........................................ 70
25. RADOZ NAD MISSOURI............................................. 73
26. WYBIELONY OBRAZ JANKESA..................................75
27. WIELKI ROZLEW KRWI............................................... 77
28. DZIELNY %7Å‚ÓATY BYK.................................................. 81
[ Pobierz całość w formacie PDF ]